تحلیل رسانه‌ها به گردش آزاد اطلاعات کمک می‌کند

      یکی از مهمترین رسالت رسانه‌ها، دیده‌بانی در حوزه‌های مختلف است. بسیار گفته و شنیده‌ایم که تأثیر اطلاع‌رسانی و تحلیل‌های رسانه‌ها در حوزه‌ی مورد بررسی بر جامعه‌ی مخاطب چه می‌تواند باشد و نمونه‌های کوچک و بزرگی از این تأثیرگذاری‌ها را می‌توان مثال زد. اما «رسانه برای رسانه» چه می‌تواند انجام دهد؟ تحلیل عملکرد و ساختار رسانه‌ای کشور چگونه می‌تواند بر بهبود فضای مطبوعاتی تأثیرگذار باشد؟ رسانه‌ای برای حوزه‌ی «رسانه» چه قدر می‌تواند به بازبینی دقیق‌تر و تخصصی‌تر قوانین و سازوکارهای مربوط به عملکرد رسانه‌ها کمک کند؟ اول آبان، سالگرد سومین سال رونمایی صفحه رسانه شفقنا است و اهمیت «رسانه برای رسانه» و راهکارهای افزایش تأثیرگذاری در این زمینه را با بعضی از مدیران مسئول و سردبیران به بحث گذاشته‌ایم.

     علی صالح آبادی، مدیر مسئول روزنامه ستاره صبح با اشاره به اهمیت ارزیابی و تحلیل رسانه‌ها به شفقنا رسانه می‌گوید: روزنامه‌نگاران، نویسندگان و کنش‌گران دنیای مجازی مدعی هستند با تولید خبر و گزارش به گردش جریان آزاد اطلاعات کمک می‌کنند. جریان گردش آزاد اطلاعات برای روزنامه نگاران یعنی وقتی اطلاعات، شفاف جریان پیدا می‌کند بی‌تردید کنش و واکنش‌هایی ایجاد می‌شود و این اطلاعات عرضه شده موافق و مخالفان خود را پیدا خواهد کرد. این موضوع از منظر دیدگاه سیاسی باعث رشد، تعالی و افزایش سواد عمومی شهروندان می‌شود.

     او ادامه می‌دهد: اگر رسانه‌ها مدعی هستند باید از طریق گردش جریان آزاد اطلاعات، حاکمیت نقد شود وکارکرد دولت و مجلس مورد ارزیابی و تفسیر قرار بگیرد و تصمیات پنهان و پیدا در دسترس عموم باشد. لازم و ضروری است رسانه‌ای دیگر کار همین رسانه‌ها را رصد و به نوعی زیر ذره‌بین خود قرار دهد و نقاط ضعف و قوت این رسانه‌ها را به آنها بازگو کند.

     صالح آبادی می‌گوید: مفهوم «رسانه برای رسانه» موضوعی است که از طرفی به جریان گردش آزاد اطلاعات کمک می‌کند و از طرفی دیگر باعث تعالی و رشد دیگر رسانه‌ها و اهالی آن  می‌شود و در نتیجه‌ی چنین روال و فرایندی است که آن رسانه مورد توجه عموم قرار می‌گیرد.

     این مدیر مسئول می‌گوید: در دنیای مدرن رسانه‌ها مثل بنگاه‌های اقتصادی با یکدیگر در حال رقابت هستند و هر یک در تلاش است خبر منتشر شده را به مثابه یک کالای خوب در دسترس خواننده  قرار دهد. اما آنچه در وهله‌ی اول باعث جذابیت یک خبر می‌شود، واقعی بودن آن خبر است. هر چند در برخی موارد رسانه‌ها این قدرت را ندارند که هر خبری  را منتشر کنند. مثل خبرهایی که صحت و سقم آن بر عهده سخنگوی یک نهاد است و سخنگو  بنا بر مقتضیات آن نهاد و شرایط جامعه رسانه‌ها را در جریان اخبار و رویدادهای خاص خود می‌گذارد. دومین ویژگی برای جذابیت خبر این است که رسانه‌ها باید مطالبات مردم را نمایندگی کنند و اگر از عهده این گستره ملی بر نمی‌آیند، باید بخشی از جامعه را هدف قرار دهند وآنها را نمایندگی کنند.

روزنامه‌ها دیدی نقادانه به مسائل روز داشته باشند

     صالح آبادی ادامه می‌دهد: رسانه‌ها در دنیای مدرن به شدت به زندگی و افکار مردم وارد شده‌اند و به نوعی با ذات و زندگی مردم عجین شده‌اند. پس رسانه‌ها و مخصوصا روزنامه‌ها باید از این فرصت استفاده کنند. در برخی از کشورها علی رغم  این که فضای مجازی جای خود را در بین مردم باز کرده ولی عموم مردم کماکان از فرهنگ مکتوب استقبال می‌کنند چون این فرهنگ همواره به مخاطب خود دیدی تحلیل گونه و نقادانه می‌دهد و باعث سامان دادن به زندگی شهروندان می‌شود.

     او می‌گوید: از دیگر  ویژگی‌های یک رسانه اثر گذار این است که به تحلیل مسائل روز بپردازد و روزنامه‌ها باید این قدرت را داشته باشند که حل مسئله کنند و در این زمینه اطلاعات درست به مخاطب خود دهند. طبیعتا همه‌ی رسانه‌های داخلی  حرفی برای گفتن دارند و به نظر من ضعیف‌ترین روزنامه‌ها هم به دنبال نشر پیام هدفمند برای مخاطب خود هستند. من معتقدم لزومی ندارد مخاطب تمام مطلب روزنامه یا یک خبرگزاری را بخواند، بلکه آن رسانه باید بتواند با چند مطلب قابل قبول و جذاب خواننده را ارضا کند و همین نکته برای پرتیراژ شدن یک روزنامه کفایت می‌کند.

     صالح آبادی با ارائه پیشنهاداتی برای بهتر ارزیابی کردن عملکرد رسانه‌ها بیان می‌کند: اگر صفحه‌ی رسانه شفقنا بتواند همچنان با دیدی تحلیلی و ارزیابی کننده، روزنامه‌ها و هفته‌نامه‌ها را رصد و آنهایی را مطرح کند که به مثابه یک رسانه واقعی و تأثیرگذار عمل می‌کنند، بسیار کار قابل توجهی خواهد بود. از طرفی اگر رسانه‌های فاقد چنین ویژگی‌هایی را نقد کند و به چالش بکشاند، می‌تواند به بهتر شدن و تغییر نگاه آن رسانه‌ها و  اهالی آن بینجامد. به نوعی می‌توان گفت همین رویه خود باعث ارتقاء و پیشرفت آن روزنامه یا خبرگزاری می‌شود. در این میان رسانه‌ای که هشدارها و تحلیل‌های این صفحه را دریافت و به کار بگیرند و به صورت اصولی‌تر و حرفه‌ای‌تر عمل کنند، قطعا جامعه‌ای فرهیخته‌تر و بالنده‌تر خواهیم داشت.

                                                                                                                                     منبع: شفقنا رسانه